Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) araştırmalarına göre, kürtaj hakkının kısıtlanmış olduğu ülkelerde toplam kürtaj oranları, kanunen serbest olduğu ülkelere nazaran çok daha fazla. Kürtaj yasağının bulunduğu ülkelerde operasyon sırasında ölüm sayısı ise bir hayli yüksek.
Dünya Sağlık Örgütü'ne bağlı Guttmacher Enstitüsü tarafından hazırlanan raporlar, 2008 yılı itibariyle kürtajın yasak olduğu Afrika'da doğurganlık yaşlarındaki 1000 kadından 29'unun, Latin Amerika'da ise 32'sinin kürtaj yaptırdığını ortaya koyuyor. Bu oran kürtaj hakkının bulunduğu Batı Avrupa'da ise 1000'de 12 civarında.
Kürtaj yasağı, operasyonların riskli koşullarda, çoğu zaman tıbbi eğitim almamış kişiler tarafından yapılmasına sebep oluyor. Dünyada yılda 42 milyon kürtaj yapılırken, bu ameliyatların yüzde 14'ü olumsuz koşullarda gerçekleşiyor.
Kürtaj yasağının bulunduğu ülkelerde operasyon sırasında ölüm sayısının yüksekliği dikkat çekiyor. 2008'de 47 bin kadın kürtaj yaptırırken yaşamını yitirdi, bu sayı dünyada anne ölümlerinin yüzde 13'üne tekabül ediyor. Ancak birçok ülkede kanunların esnetilmesi sayesinde 2003-2008 arasında kürtajla alakalı ölümlerin sayısında 9000'lik bir azalma görüldü.
Yalnızca ölümler de değil
Kanun dışı kürtaj ameliyatlarından çıkan komplikasyonlar nedeniyle ise yaklaşık 8 buçuk milyon kadın sağlığını kaybediyor. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, güvenli olmayan kürtajların kadınlar için zararları "sağlık sorunlarıyla sınırlı değil." Örgüt bu sorunlardan bazılarını "Ameliyatta çıkan komplikasyonlar kadınların üretkenliğini düşürerek, yoksullar üzerindeki ekonomik yükün artmasına sebep oluyor, kısırlık gibi sorunlara yol açıyor, anne ölümleri yüzünden çok sayıda çocuk da annesiz büyüyor" şeklinde sıralıyor.
Örgüt, 2004 yılında üreme sağlığıyla ilgili belirlediği beş strateji arasına "riskli kürtajları önleme" maddesini de ekledi. Riskli kürtajların en yüksek oranlara vardığı Latin Amerika'da (yüzde 95) ve Afrika'da (yüzde 97) kanunların kürtaj hakkını kısıtladığını belirten araştırmalara göre yasalarda esneklik bu oranları düşürmek için büyük önem taşıyor.
BM'nin kürtaj hakkı istatistikleri
Birleşmiş Milletler'in dünyada yürürlükte olan kürtaj kanunlarıyla ilgili hazırladığı istatistiklere göre dünya ülkelerinin sadece yüzde 29'unda hamileliklerde kadının isteği üzerine kürtaj yapılıyor.
BM, ülkelerin yasal düzenlemelerini sınıflandırmak için yedi kriter kullanmış. Buna göre 2009 yılı itibariyle:
- Hamile kadının hayatını kurtarmak için kürtaj uygulanabilen ülke oranı yüzde 97.
- Hamile kadının fiziksel sağlığını koruyabilme amacıyla kürtaj uygulanabilen ülke oranı yüzde 67.
- Hamile kadının ruhsal sağlığını koruyabilme amacıyla kürtaj uygulanabilen ülke oranı yüzde 62.
- Tecavüz veya ensest vakalarında kürtaj uygulanabilen ülke oranı yüzde 49.
- Anne karnındaki bebeğin zarar görmesi halinde kürtaj uygulanabilen ülke oranı yüzde 47.
- Ekonomik veya sosyal gerekçeler sunulması halinde (annenin çocuğunu büyütecek maddi imkanı olmaması gibi) kürtaj uygulanabilen ülke oranı yüzde 34.
- Kadının isteği üzerine kürtaj yapılan ülke oranı yüzde 29.
Bununla beraber Türkiye gibi birçok ülkede kürtaj, ailenin ve çocuğun babasının rızasını da gerektiriyor. Ayrıca kürtajın yapılabildiği gebelik süresi de ülkeden ülkeye farklılıklar gösteriyor. Örneğin Türkiye'de şu anki yasal düzenlemeye göre dahi yasal süre en fazla 10 hafta.
